Het electropneumatisch orgel van de Heilige Luidina & O.L.V. Basiliek

Geschiedenis
Al bij de opening van de toen nog alleen Onze Lieve Vrouw van den Heiligen Rozenkrans geheten kerk moet er een orgel geweest zijn. In de annalen worden al bij de plechtige consecratie op 12 mei 1881 een organist en een orgeltrapper genoemd. Maar……door een gulle gift van een hereboer “Oom Jan” van den Burg (die ook de grond aan de kerk had gegeven) van maar liefst fl 5000,- kon aan een passend orgel gedacht worden.

Het werd een electropneumatisch orgel, gebouwd door de gebroeders Franssen uit Roermond en opgeleverd op 11 juli 1888. Het orgel is tevens het oudste in ons land nog bestaande sleeplade-orgel in deze techniek. In het augustus nummer uit 1888 van “Het Orgel” staan een jubelende bespreking van de kwaliteit van dit nieuwe orgel:

Quote: “Solide constructie, fijne intonatie, fraaie toon, daarbij nog de voortreffelijke werking der elektrisch-pneumatische inrichting.”

Het instrument was dan ook onder leiding van de bespreker gebouwd!

Het vijfdelige gebeeldhouwde orgelfront – twee torens, drie velden – komt uit een Antwerps atelier, de boogvormige inwendige betimmering is vervaardigd door C. Kramers en Zn., “Mr. Timmerman” uit Schiedam.

In het front staan alleen “niet sprekende” zinken pijpen. Het geheel is verlevendigd door vier engelfiguren.

In de loop der jaren is er verschillende malen aan het orgel gewerkt, naar de mening van de huidige restaurateurs, niet altijd met voldoende vakmanschap. Sommige onderdelen blijken vanaf het begin niet gewerkt te hebben!

In 1961 werd de buizenpneumatiek geëlectrificeerd door de fa. Jos Vermeulen van Alkmaar bij gelegenheid van één van de restauraties. De parochianen brachten voor deze opknapbeurt vlot fl 17.000,- bijeen.

Bij de huidige restauratie, nodig om de geheel in oude glorie herstelde kerk, nu basiliek en met als eerste patrones de Schiedamse heilige Luidina, werd het orgel volledig gedemonteerd en in een drie jaren durende grondige revisie en wederopbouw teruggebracht in de oorspronkelijke staat door de Fa. Adema-Schreurs uit Amsterdam.

Omdat tekeningen van 1888 ontbraken was zeer veel vakmanschap en inventiviteit nodig, al was het maar omdat het bisdom en de mede-financierende overheden terugkeer tot de originele opbouw als voorwaarde stelden.

Naast de restaurateurs hebben vele leden van het mannenkoor “In Honorem Dei” maandenlang één of meerdere dagen mede afgebroken, gesleept, geverfd, geolied enz. In het bijzonder heeft parochiaan Tom Collignon gedurende twee jaar vrijwel elke dag aan de restauratie gewerkt. Niet als handlanger maar als vakman.

Sinds juni 2001 is het resultaat van jaren van herstel te zien en vooral te horen, “In Honorem Dei”, ter ere Gods.

Th. Bodewes, hist. Drs.

Bron: Jubileumboek 125-jaren herenkoor “In Honorem Dei”, 1880 – 2005.
ISBN 90-77690-03-4
Een uitgave van de stichting Theophilus

Het bovenstaande is rechtstreeks geciteerd uit dit 180 pagina’s tellend naslagwerk. Dit is te bestellen via het secretariaat van In Honorem Dei.
Met de restauratie van het orgel is ongeveer een half miljoen gulden gemoeid geweest. Omgerekend zou dat nu neerkomen op zo’n €247.071,- euro’s.

Dankzij de toenmalige fondsen:

• VSB Fonds Schiedam Vlaardingen
• Het De Groot Fonds
• Het Prins Bernhard Fonds
• Het Weeshuis der Hervormden
  en door gulle giften van parochianen en andere schiedammers.

Om het kerkorgel te beluisteren kunt u op zondag vanaf 9:15 de kerkdienst bijwonen. Of via de livestream meeluisteren.